Weemoed, de muur en Hope-school - blog 6 - ZA

Zondag, 23:30, Jo’burg airport.

Ik loop een beetje weemoedig door de slurf naar de 747 die me 9000 km noordelijker zal brengen. Mooie avonturen en droevige verhalen flitsen door mijn hoofd: Leeuwen, de black church, de townships, de hope-school en de trainingen natuurlijk. 

De laatste week begon met de extra training op maandag en dinsdag. Met zo’n 30 deelnemers gaan we nog een stap verder met oefeningen over emoties, grenzen stellen, feed back geven en luisteren. Ze werken geconcentreerd en zijn hongerig naar kennis. We eindigen met ‘de muur’. Ze lopen om de beurt met hun ogen dicht naar de de overkant. Hier staat een ‘muur’ van medestudenten die ze liefdevol opvangt. 21 deelnemers halen het level 2 certificaat.  Verdrietig omdat het afgelopen is, trots op de prestaties van de deelnemers nemen we afscheid van elkaar. 

Mart bezoekt iedere dag het dignity-house, een ziekenhuis en hospice. Hij werkt met het verplegend personeel aan til-technieken en trauma-verwerking, ondersteunt verschillende patiënten en verleent counseling. Dat is broodnodig want het is zwaar en emotioneel werk. Zijn hulp wordt dan ook zeer gewaardeerd. 

In de loop van de week melden zich steeds meer mensen bij ons die hun verhaal kwijt willen, ondersteuning of advies vragen. Een teken dat ze ons helemaal vertrouwen. 

Op woensdag geef ik een masterclass: ‘verbeter je lesvaardigheden op 25 manieren’. Dit keer met de staf. In anderhalf uur laat ik ze ervaren hoe je de aandacht en concentratie kan vasthouden en hoe de studenten zelf in actie komen. Ik haal alles uit de kast, ga op de tafel staan, laat ze spelletjes doen, verwar ze en laat ze alle zintuigen gebruiken. Daarna gaat Mart ook nog even op zijn haptonomische wijze aan de slag. 

Op donderdag bezoek ik de ‘Hope-school’. De kinderen zijn hiv-besmet, ziek of hebben ouders die ziek of overleden zijn. De leerkrachten zijn gepassioneerd. Ze doen alles om de kinderen veel te leren en liefdevol op te vangen. Ze zijn ook een soort vader of moeder voor de kinderen en krijgen heftige gebeurtenissen te verwerken. Regelmatig sterfgevallen onder de kinderen en ouders door ziekte maar ook schietpartijen.

Ze geven uitstekend les, werken in 3 niveau’s en de discipline is groot. Ik kan het niet laten om mee te doen en toon de video van de leeuwen en cheeta's en geef er een lesje over. De kinderen vinden het prachtig. Ook doen we samen een lesje ‘Afrikans’ dat klinkt als een schattige en poëtische versie van het Nederlands.  

In de pauze spelen de kinderen onbezorgd op het paradijselijke speelterrein. Ze klimmen in bomen, slingeren, en rollen autobanden de heuvel af. Ze realiseren zich gelukkig niet voortdurend welk lot hun beschoren is. Het is erg tegenstrijdig. Deze kinderen verdienen iedere dag een feestje! Bij het naar huis gaan geven ze de juf een zoen en een dikke knuffel! Ook ik krijg van alle kinderen een knuffel en smelt. 

Op vrijdag is het afscheid van de werknemers van Sophumelela. Als verrassing zijn er ook studenten uitgenodigd. De mensen spreken woorden uit hun hart die   zeer waardevol en warm zijn. Ook wij doen ons bedank-woord. Mart vertelt hoe hij als kind ervan droomde naar Afrika te gaan. Ik herinner me opeens dat ik als kind missionaris wilde worden. Ik verkondig dan wel niet het geloof maar een steentje bijdragen aan mensen die het kunnen gebruiken was ook ooit mijn droom. 

Bedankt voor het lezen!

Bekijk ook even het filmpje over de hope-school en het filmpje van de training.

Michel Linthorst 

www.you4mula.org

michellinthorst@live.nl

Leeuwen, cheeta’s en de voice of Africa - blog 5 - ZA

28 juli 2012, 

Het is zaterdag en we doen een ‘game-drive’ in het Inkwenkwezi-reservaat. De weg is ruig en rotsig. ‘Free massage’ noemen ze dat hier. We zien impala’s, wrattenzwijnen, zebra’s, struisvogels en een oude giraf. Opeens staan we voor een dubbel hek. Justin, de jonge gids zegt: ‘Ik laat jullie de leeuwen zien. Handen en voeten binnenboord. Geen onverwachte bewegingen! De leeuwen registreren feilloos wie er zwakte vertoont. Ze  horen je korte ademhaling, zien de nerveuze bewegingen en ruiken het angstzweet.’ 

We rijden in een open wagen. Ik zit voorin. ‘Achterin zit ik wat hoger, kan ik betere foto’s maken,’ probeer ik zo geloofwaardig mogelijk te zeggen.  

We rijden off-road als ik een pluizig, geel gedaante in het gras ontwaar. Ik verwacht dat Justin er met een grote boog omheen gaat. Niets daarvan! Hij rijdt erop af en stopt op zo’n 5 meter afstand. Ik ben verbazingwekkend kalm maar alert. De leeuwen staren me vriendelijk aan. Toch komen ze arrogant en dominant over. Alsof ze denken: ‘je hebt geluk dat we net gegeten hebben en aan ons middagdutje toe zijn. Maar daag ons niet uit, er kan nog meer bij.’ Justin legt uit dat de leeuwen maar 2 dimensies zien. De auto waarin wij zitten lijkt voor hun als een te groot dier om aan te vallen. ‘Het zijn eigenlijk lafaards. Als je uit de auto stapt, rennen ze waarschijnlijk weg. Maar ze kunnen je ook pakken en dan ben je kansloos. Een leeuw slaat met gemak in één klap een autoband aan flarden.’

Na afloop van deze turbulente rit wacht ons nog een verrassing. We mogen de cheeta’s aaien. Ik weet niet hoe het komt, maar ik denk dat we met apies gaan spelen. Als ik zie dat de gids het hek openmaakt waarin deze enorme, gevlekte katten vervaarlijk rondlopen denk ik even dat er sprake moet zijn van een groot misverstand. De gids loopt zonder twijfel naar binnen en vertelt dat de cheeta’s door mensen zijn opgevoed. Vooruit dan maar, als je de leeuwen overleeft, dan zullen een stelletje cheeta’s ook wel gaan. 

Op zondag neemt buurman BB ons mee naar de zwarte kerk in het township Duncan. Onderweg zien we de armoedige hutjes.  Alles gebeurt in dat ene, kleine kamertje. Heel soms hebben ze een tv of een koelkast. Maar als je de omstandigheden ziet, vraag je je af hoe ze erin slagen om zo netjes gekleed in de kerk te verschijnen.  

'Er vinden veel overvallen plaats. De jongens werken in groepen, kijken welke prooi zwak is en gaan er op af,' zegt BB. Waar heb ik dat eerder gehoord? 'Ze eisen je mobiel en geld. Als je weigert of niets bij je hebt, doorzoeken ze je spullen. Tegenstribbelen betekent dat ze je in elkaar rammen of erger.' 

De kerk is halfvol als we binnen komen. We krijgen een paar welgemeende omhelzingen.  De mannen zitten apart. Het gezang is indrukwekkend, vol overgave. Wat een volume, niet alleen mij trommelvliezen vibreren, mijn hele lijf doet mee. Achteraf horen we dat ze extra hard zingen als er blanken op bezoek komen. Mensen lopen in en uit. Kinderen spelen. Pubers nemen de dienst op met hun telefoon. Twee muzikanten komen binnen. Tijdens een prachtig lied testen ze hun elektronische pianootjes en slaan wat op het drumstel. Beide partijen trekken zich niets van elkaar aan. Drie nummers verder zijn de muzikanten eindelijk klaar om mee te doen. De voorganger wijst de dame achter ons aan om het lied in te zetten. Ze zingt met zo ongelooflijk veel volume! Ze denkt vast dat wij in de jury zitten van de voice of Africa! Mijn trommelvliezen houden het maar net. De pianist, die alles op gehoor doet, heeft enkele minuten de tijd nodig om de juiste tonen te vinden. Tegen het eind van het lied heeft hij die gevonden. 

Daarna verontschuldigt hij zich en verlaten we de kerk. Hij heeft nog een andere afspraak.  BB stapt naar voren en wenkt ons. We vertellen wie we zijn en wat we komen doen. 

Later meer. 

Michel Linthorst

www.you4mula.org

michellinthorst@live.nl

Zimbabwe, leiderschap en certificaten, blog 4 - ZA

26 juli 2012


Het is alweer de laatste trainingsdag en we hebben een verrassing voor de deelnemers:  we geven een extra training van 2 dagen. 27 mensen schrijven zich direct in.  

De level 1 training eindigt vandaag met oefeningen in samenwerken, vertrouwen, leiderschap, wie ben ik, communicatie, dromen en je doel bereiken. De groep maakt van een stapel kranten en plakband een brug tussen twee tafels. Hij houdt Mart en mij makkelijk. Dit overtreft hun verwachtingen en de onze. De praktische aanpak werkt goed. We geloven heilig in deze benadering. Steeds meer mensen breken open en hun zelfvertrouwen groeit. De groep is steeds hechter en werkt fantastisch samen.

De jonge, ondeugende vrouw die op dag 1 zegt dat ze niemand vertrouwt, toont vandaag opeens leiderschapskwaliteiten. Ze neemt als vanzelf de leiding in een oefening. De hele groep volgt haar als makke schapen. Ze is zelf ook verbaasd over haar verborgen kwaliteiten. 

Siya de geestelijk begeleider van Sophumelela en vertrouwenspersoon met groot aanzien woont de meeste van de trainingen bij. Hij zegt na afloop: ‘De training is heel relevant en belangrijk in het dagelijkse leven van deze mensen. Er is een grote behoefte aan. Veel mensen worstelen met vertrouwen omdat er veel heeft plaatsgevonden in hun leven, de oefeningen om andere mensen te vertrouwen helpt hier enorm mee. Het zou fantastisch zijn om dit programma in de scholen te gebruiken. Deze onderwerpen zijn heel fundamenteel in onze levens. Hoe eerder we ermee kunnen beginnen... stel je je voor wat het zou kunnen betekenen. bijvoorbeeld voor zelfvertrouwen en zelfbeeld. Als al onze jongeren dit leren zou ons gemeenschap er heel anders uit zien, niet alleen vandaag maar ook morgen.’ 

We eindigen de cursus met het uitreiken van de certificaten. Heel belangrijk voor de deelnemers. Sommige van hen hebben helemaal nooit op school gezeten. Een van hen zegt:’ Ik kan wel huilen van geluk, maar doe dat alleen van binnen, ik ben zo trots dat ik eindelijk een diploma heb!’ 

We vragen de groep ook nog even om hun mening over de training:  

‘Deze ervaring was heel verrijkend, ik wou dat we meer en meer konden leren, en ik wil dat jullie naar Zimbabwe komen’ 

‘Ik heb deze manier van werken nog nergens gezien’.

‘Ik genoot van elke seconde en ik wou dat het nog weken door kon gaan

‘Ik heb ontdekt dat je in je leven veel talenten hebt maar dat je dat niet realiseert’ 

‘Nu weet ik wie ik ben, ik heb echt in mezelf gekeken en nu weet ik wat ik wil in het leven, dit is wie ik wil zijn.’

‘Wow, deze training komt op de juiste tijd, ik wil verandering zien in Afrika, verandering in het leven van jonge mensen.’

‘Ik dacht altijd dat ik alleen kon werken, maar nu weet ik dat ik andere mensen nodig heb en dat relaties belangrijk zijn.’ 

‘Ik kan met deze kennis heel veel doen en bereiken.’

‘Ik kom van Botswana, ik kom morgen heel vroeg, weet je, oh mijn god, ik wist deze dingen echt niet, de training was erg goed, het opende emoties en zelfbewustzijn.’

‘Het heeft me meer geleerd over mijzelf, het was een eyeopener, ik kwam voor iets anders, maar ik heb hier veel meer aan gehad.’

‘Deze dingen zijn nieuw voor ons. Je moet diep in jezelf gaan en onderzoeken wat het belangrijkste is om te doen.’

Later meer

Michel Linthorst 

www.you4mula.org 

michellinthorst@live.nl

Een kameel, een schop en Mark Zuckerberg - blog 3 ZA

Woensdag 18 juli

Mart en ik zijn klaar voor de eerste trainingsdag. Hoe zullen de deelnemers reageren? We willen ze zoveel mogelijk zelf laten ervaren en doen. De ruim 40 deelnemers zijn nieuwsgierig, afwachtend en onbekend voor elkaar. De bedoeling is dat we ze vaardigheden en oefeningen leren die ze gaan doorgeven aan de jongeren waarmee zij werken. 

Ze maken kennis door te vertellen over zichzelf. Er komt meteen het een en ander los. Ze zijn als sponzen, hongerig om te leren en spreken vanuit hun hart. De associatie-oefening is nieuw voor hen. Wat komt er in je op bij woorden als: politiek, liefde, werk, muziek, boosheid? Twee oude vriendinnen zijn hogelijk verbaasd opeens allerlei nieuwe dingen over elkaar te weten te komen. Verbeelding en actie zijn de toverwoorden voor deze groep. We gaan een stap verder met een moderne versie van blindemannetje. De een leidt de ander, die zijn ogen dicht heeft, door de ruimte. Iemand vertrouwen die je net 10 minuten kent is moeilijk voor sommigen. Een ondeugende, jonge vrouw vertelt ons: ’Ik vertrouw niemand. Ik wil wel, het is zo moeilijk, daarom zei ik hardop: ‘Ik vertrouw je, ik vertrouw je, maar ik was doodsbenauwd!’

De uitstapjes naar de townships en andere informatie komt nu goed van pas. We begrijpen beter hoe diepgaand deze oefeningen kunnen zijn. De deelnemers zijn trots. Wij ook. We genieten met volle teugen van het werken met deze fantastische mensen.  

De emotionele bankrekening, over het opbouwen van goeie relaties, doet veel stof opwaaien. Het metaforische verhaal van de wc-boy op het vliegveld (zie blog 2) die zegt ‘Welkom in my house!’, zorgt ervoor dat de deelnemers van hun stoel vallen van het lachen. 

We eindigen met een gezamenlijke lunch ter ere van Madiba. 

Trainingsdag 2

We beginnen met het huiswerk: werken aan goede relaties door iets voor een ander te doen. Een jonge vrouw vertelt dat ze gisteren meteen haar vriendin op belt. Ze zien elkaar al 2 jaar niet, vanwege een akkefietje en hebben een super gezellige avond. Een man staat op en zegt: ‘ik weet niet of ik iets goeds deed. Ik gaf een hond een schop! De kinderen durven er niet langs. Hij zit nu achter een hek en doet geen kwaad meer!’ Iedereen zit op het puntje van zijn stoel. Een discussie barst los. We zoeken gezamenlijk naar alternatieve oplossingen en gaan door met de vraag: 

‘Welk dier wil je zijn? Schrijf op welke eigenschappen je aanspreekt.’ 

Een paar meiden barst in lachen uit. Een van hen is zwanger en schrijft ‘kip’ op. Verder   variëren de antwoorden van mier, kameel, schildpad tot leeuw en adelaar. 

De oudere dame die kameel opschrijft zegt dat ze sterk is, doorzettingsvermogen heeft, voor anderen zorgt en een overlever is. De hippe, goed geklede jongen zegt dat mieren goed samenwerken, heel sterk zijn, slim en georganiseerd. 

Tot onze grote verbazing zegt de man die de hond een schop gaf, dat hij zelf een hond wil zijn. Een hond is waakzaam, trouw en vooral vergevingsgezind! De groep applaudisseert. 

Op deze manier komen ze steeds meer over hun eigen talenten en karakter te weten. En ze vinden het nog leuk ook. Precies wat we willen. Leren op een actieve en speelse manier. 

De vraag: Wie is je held? maakt ook veel los. 

‘Mijn moeder, ze was zo sterk, zo beschermend, zo lief, ze is mijn grote voorbeeld!’

‘Mark Zuckerberg, van Facebook, want ik wil ook een wereldwijde ondernemer worden.’ 

‘Mijn oom, de priester, mijn oma.’ 

Voor het eerst komen ze ook naar voren om hun verhaal te vertellen. De zachte, bescheiden stemmen worden al wat krachtiger. 

Buiten heeft Mart een opstelling gemaakt met een steigerplank en 6 stenen. Het ziet er wankel uit. Toch durven de deelnemers erop te lopen en te ervaren hoe ze zich voelen in deze situatie, wat hun grenzen zijn en hoeveel ze nog kunnen bewegen. Twee mannen durven zover te gaan dat de hele installatie in elkaar kiepert. Ze landen eenvoudig op hun voeten. 

We eindigen de dag met een belangrijke oefening over het indelen van je tijd. Ook krijgen ze huiswerk mee. 

Morgen alweer de laatste dag. Hoewel, we overwegen 2 extra dagen aan te bieden aan diegene die nog een stapje hoger wil gaan. We zijn benieuwd hoeveel mensen er op dat aanbod in zullen gaan.  

Later meer.

Michel Linthorst 
www.you4mula.org
michellinthorst@live.nl

Initiatie, wc-boy en 2 moeders - Blog 2 - ZA

19 juli 2012, 

Twee dagen in dit land lijken wel 2 weken. Zoveel nieuwe ervaringen volgen elkaar in  hoog tempo op. 

Neem nou de wc-jongen op Jo’burg airport. ‘Welcome into my house, Sir,’ zegt  hij met een big smile als ik het herentoilet binnenloop. Hij opent de wc-deur voor me. Voordat ik kan doen wat men meestal doet op een wc, spuit hij nog snel even frissigheid op de wc-bril en poetst hem netjes na. Schuddend van het lachen doe ik mijn best zijn wc niet alsnog te bevuilen. Ik kan niet weggaan zonder hem een fooi te geven maar heb alleen maar ‘groot’ geld. Ik kan niet anders doen dan 10 rand te geven. 

De minder leuke verhalen zijn helaas in de meerderheid de eerste dagen. Zo vertelt Siya, de geestelijk begeleider van Sophumelela over de initiatie-rituelen. Jongens vanaf 14 uit de townships worden allemaal met hetzelfde vieze mes besneden. Het doel is om een man te worden. Doe je niet mee aan dit ritueel, word je de rest van je leven beschimpt en voor ‘loser’ uitgemaakt. De druk van de gemeenschap is groot. Sommige jongens vluchten om jaren later terug te keren in de hoop dat de dorpsgenoten het vergeten zijn. De besneden jongens worden bang gemaakt en het bos in gejaagd. Daar maken ze zelf een hut van gras en plastic en blijven er 4 weken. Ze eten vooral zetmeelproducten, dan heelt de wond sneller. Dat bevat weinig water en droogt de wond snel uit, denken ze. Een aantal jongens redden het niet. De wond infecteert of de jongens drinken zo weinig dat ze uitdrogen. De jongens die wel overleven mogen na terugkomst met een dame slapen die speciaal voor de gelegenheid is ingehuurd. Hierbij moeten ze wel netjes op hun beurt wachten. 

De jongens luisteren niet naar hun bezorgde moeder. Hun vaders vertrekken meestal vlak na hun geboorte. De vader strijkt de kinderbijslag op en heeft daarom vaak bij meerdere vrouwen een kind. Een man met 4 kinderen heeft al snel een maandsalaris bij elkaar ‘verdiend’ zonder dat hij zijn verantwoordelijkheid neemt. 

Uit nood ontstaan soms mooie gebruiken. Vaak wordt de rol van de afwezige vader of moeder overgenomen door iemand anders. Deze persoon wordt echt als vader of moeder gezien. De vraag:’ wie is je vader?’ is dan ook een heel andere dan: ‘wie heeft er voor je gezorgd?’ Dit kan soms ook wat verwarring scheppen. André vertelt dat een van zijn werknemers binnen 5 weken 2 keer vrij vraagt om naar de begrafenis van zijn moeder te gaan. Navraag leert dat de eerste begrafenis zijn biologische moeder betreft en de tweede de moeder die hem opgevoed heeft. 

We krijgen zo al een aardig beeld van de cultuur en achtergrond. Maar de handen jeuken om aan de slag te gaan. We zijn benieuwd met hoeveel mensen we zullen gaan werken? 

Vlak voor we afreizen ontvangen we een mail van Andy Marais, een businessman die  leiding geeft aan het work4all project van Sophumelela. Hij schrijft dat hij verschillende organisaties heeft verteld over de komst van 2 ‘toptrainers’ uit Nederland. Of het misschien mogelijk is dat we met 30 tot 50 mensen gaan werken in plaats van met 12. Mart en ik gooien met alle liefde onze zorgvuldig opgebouwde  programma overboord. We passen onze plannen ter plekke aan. 

We starten woensdag om 9:00 uur. Een uur voor aanvang zitten de eerste mensen al geduldig te wachten. Wat nou: ‘African time’. Uiteindelijk zijn er zo’n 45 mensen die met hoge verwachtingen klaar zitten voor wat we ze allemaal gaan laten ervaren. Het is vandaag Madiba-dag, de verjaardag van Mandela. Ik vraag of ze willen zingen. Het blijft stil. Na een minuut staat een kleine dame op. Zonder iets af te spreken zingen de aanwezigen, die elkaar niet kennen, een lied waarvan ik zelfs kippenvel op mijn voetzolen krijg. Het komt zo diep vanuit hun ziel, het is zo harmonieus, ze geven zich volledig. De tranen biggelen over mijn wangen. Mart en ik zijn even van ons stuk. Gelukkig volgt er een gebed waarin ik me even kan herpakken en de tranen wegvegen. Eindelijk gaat de training beginnen. 

Later meer.

Michel Linthorst

www.you4mula.org

michellinthorst@live.nl

Tanzani, tokulus en schapenkoppen - Blog 1 - ZA

15 juli 2012. 

Het vliegtuig nadert hortend en stotend het kleine vliegveld van East London. 

‘Of de piloot is dronken of de wind heeft zin om te spelen,’ lacht Mart. 

Wonder boven wonder verloopt de ‘touchdown’ zacht. De bomen maken een diepe buiging als we voet aan de grond zetten. Het is winter in Afrika en koud maar ik heb nog steeds het zweet in mijn handen staan. De hernieuwde ontmoeting met Andre Bezuidenhout, zo’n 9000 kilometer zuidelijker, is warm. 

‘Good to see you again, welcome in East London’.

Ik ontmoet Andre voor het eerst in november 2011. Hij hoort via via dat ik een werkboek en trainingen over succesvaardigheden ontwikkel. Als ik hem erover vertel vraagt hij na vijf minuten: ‘Wanneer kom je naar Zuid Afrika?’ 

Hij vertelt met passie over het succesvolle project work4all, een onderdeel van de veel grotere organisatie Sophumelela die ooit is gestart om vooral aidsbesmetting tegen te gaan. In het work4all-project leren jongeren uit de townships  ondernemersvaardigheden waarmee ze hun eigen bedrijfje opzetten. Ze recyclen  glas en papier, verkopen planten en wassen auto’s van werknemers. 

In een land met zoveel vaderloze kinderen zijn ze opeens de held van hun familie. Ze kunnen niet alleen hun familie onderhouden, het vervult hen ook met trots: een prachtig uniform, de opleiding die ze krijgen, het contact met hun klanten. Ze lachen hun witte tanden bloot. Ik ben om.  

Op de tweede dag in Zuid Afrika nemen  Andre en Siya ons mee naar Tanzani, de op 1 na grootste township van Zuid Afrika. Veel te groot voor een kleine plaats als East London. De meeste mensen wonen in kleine krotten dat bij ons het woord schuur niet zou verdienen. Het afvalhout en de metalen platen worden door enkele spijkers, touw en plastic bij elkaar gehouden. 

Op een dag als vandaag houden de hutjes alleen de meeste regen tegen maar niet de kou. Nooit geweten dat er in Afrika mensen van de kou konden sterven. Logisch dat ze een vuurtje willen maken. Het risico is wel dat er brand kan uitbreken. En dan branden er zomaar in een keer 500 ‘huisjes’ af met alle gevolgen van dien. 

In de townships gaat de legende van de ‘tokolos’ rond. Een kleine, monsterlijke geest, enigszins lijkend op een baviaan, loopt over de grond en dringt je hut binnen. Als dat gebeurt kan je de volgende dag zomaar dood op de grond liggen. De mensen geloven er echt in omdat zelfs de jonge en sterke mensen zomaar opeens op mysterieuze wijze sterven. Ze snappen niet dat de vuurtjes die ze in de hutjes maken er soms voor zorgt dat ze door de hoge concentratie koolmonoxide vergiftigd worden. 

De stap van dit township naar werk is een ‘echt’ bedrijf met targets en winstmarges is immens. En toch slagen de gedreven mensen van Sophumelela er keer op keer op wonderlijke wijze in om de jongeren zover te begeleiden dat ze hun eigen, waardige bestaan op kunnen bouwen. 

We verlaten het township Tanzani. Langs de weg staan mensen met enorme barbecues. Geen hamburgers of braadworst erop, maar schapenkoppen. De Xhosa zijn er gek op en gelukkig voor hen heeft de slachter er geen interesse in. De tientallen schapenkoppen worden geroosterd en daarna verkocht aan de plaatselijke bevolking. Een heerlijke delicatesse.

Komende dagen zullen we nog meer van deze ‘uitstapjes’ maken zodat we de achtergrond van jongeren in het project beter kunnen begrijpen. Woensdag staat de eerste training op het programma. We gaan aan de slag met de trainers van Work4all. 

Later meer.

Michel Linthorst
www.you4mula.org
michellinthorst@live.nl

Bekijk alvast het filmpje van de ontvangst tijdens de eerste training. De mensen van sophumelela zingen een lied ter ere van Mandela. 

Waar is de kist?

Michel Linthorst, 22 april 2012,

Ik ben pas twee weken in dat dorp aan het einde van de wereld wanneer Victor me

uitnodigt voor de begrafenis.

Drie maanden eerder sluit de Chief voor de laatste maal zijn ogen onder de Baobab.

De volgende dag begint Victor de familie op te trommelen uit alle hoeken en gaten van

Ghana.

Zijn opa ligt zolang in de vriezer, ergens in Accra.

Grote posters op lemen hutjes kondigen zijn afscheid aan. Over de

nauwelijks begaanbare weg komen ze aan. Lopend, fietsend of achterop

de motortaxi.

Victor vraagt of ik de Chief wil zien. Dat wil ik wel.

Als we naderen maak ik me grote zorgen.

Ik heb nog nooit een dode gezien.

Is zijn kist open? Hoe ziet hij eruit? En de geur?

De Chief is nu drie maanden dood.

Het is 47 graden in de schaduw.

Anyuna, ons buurmeisje staat achter het houten hekje.

Ze lacht me toe, met haar grote ogen.

‘Waar is de kist?’, denk ik.

Onder een afdakje zit een oude man in een plastic stoel.

Hij heeft grijs kroeshaar en een perkamenten huid.

Zijn ogen zijn gesloten.

‘Waar is de kist?’

De oude man in de plastic stoel trekt mijn aandacht.

Zo onbeweeglijk stil als hij zit.

'Dat zal toch niet ... ?', schiet het door me heen.

‘Dat zal toch wel!

De Chief in de plastic stoel zit er statig en vredig bij.

Goed geconserveerd. Ik kan mijn ogen niet van hem afhouden.

Anyuna lacht.

Victor neemt me mee.

Even later schuifeldansen mensen in vrolijk batik door het roestrode zand.

De Chief heeft zijn plastic stoel verwisseld voor een witte kist die scheef liggend op de

schouders van zijn lange en korte zonen door zijn geboortedorp wordt gedragen.

Ze zijn lazarus en twisten over de route naar het graf.

De priester fluistert in mijn oor dat de ziel van de Chief nog niet klaar is om de aarde te

verlaten. Ook de zonen krijgen deze ingeving van hun vader door en duwen en trekken met

de kist. Het tumult bereikt zijn hoogtepunt. Twee plastic partytenten sneuvelen.

De Chief stuitert in zijn kist.

Victor is woedend, de priester bescheurt zich en Anyuna springt touwtje.

Tijdens de optocht naar het graf duwt Victor me in mijn rug.

De Chief heeft honderden nazaten, maar ik moet vooraan staan.

De kist past niet in het graf!

Hoewel dezelfde plek als waar hij 90 jaar geleden ter wereld kwam

heeft de Chief nog steeds geen zin in zijn laatste rustplaats.

De oudste broer spreekt met gebroken stem. Het is stil.

Hij plengt een scheut drank over de kist en zegt dat de Chief ergens

anders verwacht wordt.

Als door een wonder past de kist nu wel in het graf.

De Chief is op weg naar de hemel.

Na afloop proosten Victor en ik op zijn opa.

Hij giet de sterke drank in een teug naar binnen.

Vanonder de houten bank pakt hij een geldkistje met een gleuf er in

en een slot erop en zet hem voor mij neer op tafel.

michellinthorst@live.nl

www.you4mula.org